Mục Lục Bài Viết >>>
Nấm Phytophthora là loại nấm gây ra rất nhiều bệnh dẫn đến năng suất và chất lượng cây trồng bị ảnh hưởng. Trong bài biết này, Việt Nam Nông Nghiệp Sạch sẽ giúp bà con có thêm kiến thức hữu ích về căn bệnh này để hạn chế tối đa rủi ro.
VẬY NẤM PHYTHOPTHORA LÀ GÌ ?
Bệnh do nấm Phytophthora thường được gọi dưới nhiều tên khác nhau tùy thuộc bộ phận bị hại và theo vùng miền như: Bệnh thối rễ, nứt thân, nứt quả, xì mủ, chảy nhựa, chảy gôm, …
Phytophthora là loại nấm phổ biến của lớp Oomycetes thuộc họ Pythiaceae, bộ Peronosporales.
Nấm tồn tại trong đất, gây hại hầu hết các cây trồng, có trên 120 loài Phytophthora khác nhau và đều là mầm bệnh của thực vật.
ĐẶC ĐIỂM ÍT BIẾT VỀ NẤM PHYTOPTHORA ?
- Nấm không màu; không có vách ngăn; thuộc thể đơn bào; kích thước không đồng đều; túi bao tử có hình trứng và hình quả chanh.
- Phần đầu có núm hoặc không có, không màu và trong suốt. Bào tử có hình cầu hoặc hình thận, có hai lông roi, di chuyển rất nhanh trong môi trường nước, nhiệt độ sinh trưởng và phát triển từ 25 – 30 độ C.
- Nấm có thể tạo ra các cấu trúc sinh tồn khác nhau trong tế bào vật chủ bị nhiễm bệnh. Những cấu trúc này chịu được môi trường và điều kiện khô hạn, tồn tại trong bộ phận rễ chết hoặc trong đất. Đặc biệt là có thể tiềm sinh trong môi trường bất lợi.
ĐẶC ĐIỂM ÍT BIẾT VỀ NẤM PHYTOPTHORA
PHƯƠNG THỨC LAN TRUYỀN BỆNH NẤM PHYTOPTHORA ?
Nấm Phytophthorasp. thường tồn tại trong đất và có khả năng thích nghi cũng như sinh tồn trong các điều kiện bất lợi. Sợi nấm và bào tử còn tồn tại trên các vết bệnh ở thân, cành, lá, trái bị bệnh và trong các xác bã thực vật, từ đó nấm dễ dàng phát tán khi gặp điều kiện thuận lợi.
Khi có gió to và mưa nhiều, nấm sẽ lây lan và phát triển rất mạnh. Vườn bị ngập nước càng lâu thì nguy cơ bệnh càng cao. Khi có kích thích hoặc trong môi trường ẩm ướt, các cấu trúc này sẽ tạo ra sợi nấm xâm nhập trực tiếp vào rễ hoặc tạo ra bào tử để phát tán nhờ gió và nước.
Tốc độ nhiễm bệnh của loại nấm này khá nhanh, chỉ từ 3-5 ngày, rất khó kiểm soát và dễ bùng phát thành dịch.
CÁC BỆNH HẠI CÂY TRỒNG DO NẤM PHYTOPTHORA GÂY RA
Bệnh vàng lá thối rễ
- Đầu tiên là bệnh vàng lá thối rễ do nấm tấn công trực tiếp vào phần rễ non, làm vỏ rễ hư dần, gây nên mùi thối đặc trực, vỏ rễ sẽ ruột ra khỏi lõi.
- Ngoài ra, tuyến trùng hại rễ cũng tạo điều kiện thuận lợi để nấm xâm nhập vào rễ dễ dàng hơn.
- Sau khi thâm nhập, nấm sẽ tiết ra chất độc làm thối rễ hoặc tắt mạch dẫn, gây hư hại.
- Khi rễ đã bị hư hại, cây không thể hấp thụ được nước và chất dinh dưỡng dẫn đến lá vàng, rụng và chết dần.
Bệnh nứt thân chảy nhựa
- Nguyên nhân chính đến từ loại Phytophthora palmivora, xuất hiện trên phần thân, rễ chính và cành chính, đặc biệt là những bộ phận gần hoặc tiếp xúc trực tiếp với mặt đất khi cây đã nhiễm bệnh.
- Bào tử sống trong các vùng đất ẩm ướt xung quanh gốc cây, trong các mương tưới, và có roi bơi. Mầm bệnh lây lan cả cây thông qua nước tưới, côn trùng, nước mưa hoặc các dụng cụ, thiết bị làm vườn,..
- Trên vỏ cây sẽ xuất hiện các đốm màu nâu đẻ rỉ nhựa ướt, khi bệnh đã chuyển nặng sẽ làm nứt vỏ và chảy nhiều nhựa màu nâu đỏ.
- Phần vỏ cây và gỗ bên dưới chỗ bị nhiễm bệnh sẽ chuyển sang màu hồng nhạt, nâu tím, bó mạch bị thâm đen. Giai đoạn nhiễm bệnh nặng, cây sẽ rụng lá, khô cành và chết dần.
Bệnh thối trái
- Nấm khiến cây trồng nhiễm bệnh, làm thối đít quả, phần bên hông và gần cuống.
- Khi nhiễm bệnh, trái xuất hiện các đốm nhỏ màu hơi đen, từ từ lớn dần và chuyển thành màu đen xám. bệnh sẽ làm hư hại phần thịt trái rất nhanh, làm nhũn thịt, có mùi tanh và chua lẫn lộn với nhau.
- Giai đoạn bệnh nặng sẽ làm thối toàn bộ trái, xuất hiện nhiều sợi nấm bao phủ vết bệnh.